LUchtvaart Nationaal Antwerpen Kempen

LUNAK
REAL OR FAKE - ECHT OF NEP
Het is de bedoeling om in deze rubriek op een ludieke manier fake news of fake pictures te brengen, of zijn er toch waarheidsgetrouwe artikels en/of echte foto's bij?
Uiteraard allemaal luchtvaartgericht en met de bijhorende (achtergrond)informatie.
GEEBEE AUTOGYRO ?

In 1929 startten de 5 Granville broers een klein bedrijfje voor het bouwen van vliegtuigen. Hun eerste ontwerp, de model A was een tweedekker met 2 zitplaatsen naast elkaar, die in een kleine reeks werd gebouwd. Ook de daaropvolgende toestellen uit de Sportster reeks, allen 1-zits laagdekkers, konden van een zekere populariteit genieten.
Begin jaren 1930 waren air races in de USA bijzonder populair, en de Granville broertjes ontwikkelden volgens de algemene lijnen van de Sportster modellen enkele pure racevliegtuigen, waarvan de bekendste ongetwijfeld de R1 en R2 uit 1932 waren. Spottend werden deze toestellen soms “vliegende motoren” genoemd. De Granvilles hadden inderdaad de op dat ogenblik krachtigste  stermotor (900pk/660kW Pratt & Whitney Hornet) op een zo klein mogelijk vliegtuigframe met minuscule vleugeltjes gemonteerd om de ultieme racer te creëren.
De jaren 1930 werden evenwel ook gekenmerkt door een nooit geziene economische crisis. Duizenden firma’s gingen bankroet, inclusief Geebee (1934).

Mits wat zoekwerk op het internet zijn er soms opmerkelijke dingen te vinden. Zo wordt op het Secret Projects forum melding gemaakt van een Geebee model R autogyro project uit 1935. Enkele drieaanzichtstekeningen en een minimum aan tekst vervolledigen dit item op genoemde website. Er wordt verwezen naar een tekening in een NACA dossier dat in de National Archives in College Park, Md wordt bewaard. Blijft de vraag waarom de broertjes Granville zich aan een autogyro zouden wagen aangezien de daaraan verbonden technologie op geen enkele wijze verband hield met de sportvliegtuigen en racers die ze bouwden. Het praktisch nut van de constructie lijkt ook eerder twijfelachtig. Voor een racevliegtuig zou de rotor en bijhorende rotorpyloon onvermijdelijk een beperking op de maximum vliegsnelheid tot gevolg gehad hebben, anderzijds zou de rotor van beperkte afmetingen waarschijnlijk amper nuttige lift bijgedragen hebben.  Ook de timing (1935) is opmerkelijk, aangezien Geebee in 1934 failliet ging. De kans is dus bijzonder groot dat heel het Geebee autogyro verhaal compleet uit de lucht gegrepen is, al blijft er een minieme kans dat één van de Granville broertjes toch een wild idee op papier gezet zou hebben. De waarheid zal waarschijnlijk nooit met 100% zekerheid achterhaald worden.
Feit is dat de “foto in vlucht” een digitaal geknutselde fotomontage is, gebaseerd op een zelfgebouwd kartonmodel. En als u een (niet al te scherpe) foto van de  Geebee autogyro vindt op het internet, weet dan dat dat meer dan waarschijnlijk even fake is als onze reportage met bijhorende foto ...

Foto’s bij dit artikel : Geebee R2 racer (replica), Cierva C.30A (als voorbeeld van een “echte” autogyro), de originele beeldmontage in kleur en een foto vanuit een andere hoek van het kartonmodel.

(Artikel: Guido Van Roy - Foto’s: Marc Van Ryssel & Guido Van Roy)