LUchtvaart Nationaal Antwerpen Kempen

LUNAK
MEI-HERDENKING  VROENHOVEN 12-05-2025

Op maandag 12 mei 2025 werd in het Limburgse Vroenhoven (deelgemeente van Riemst) het begin van de 2e Wereldoorlog, 85 jaar geleden, herdacht.
Op 10 mei 1940 startte de Duitse inval in België, o.a. met de landing van een aantal DFS230 zweefvliegtuigen die luchtlandingstroepen aanvoerden in Kanne (operatie “Eisen”, verovering van de spoorwegbrug), Veldwezelt (operatie “Stahl”, controle over de brug over het Albertkanaal), Vroenhoven (operatie “Beton”, controle over de brug over het Albertkanaal) en op het plateau boven het fort van Eben Emael (operatie “Granit”, de activatie en/of verovering van het “oninneembare” fort dat de verdediging van een flink stuk van de Belgische oostflank moest verzekeren). Operatie Eisen mislukte doordat het Belgische leger de brug tijdig kon opblazen, maar de 3 andere genoemde operaties slaagden volledig.
Dankzij het gebrek aan verdediging van Belgische zijde (fort van Eben Emael uitgeschakeld) en de 2 bruggen die de Duitsers vrije doorgang verleenden naar het Belgische binnenland leek de Duitse invasie onstuitbaar. In allerijl werd dan ook beslist om de vlakbij de Nederlandse grens gelegen bruggen van Veldwezelt en Vroenhoven samen met de iets verder van de grens gesitueerde brug van Briegden te bombarderen. De enige bommenwerpers waarover het Belgische Militaire Vliegwezen beschikte waren 16 éénmotorige Fairey Battles, modern ten tijde van hun aankoop (1937) maar  reeds verouderd in 1940. Niettemin werd een aanvalsmissie opgezet in de vroege ochtend van 11 mei, waarbij 3 groepen van elk 3 Battles de genoemde bruggen zouden aanvallen. Hiervoor werd elk vliegtuig geladen met 8 bommen van 50kg. Als luchtverdediging werd een escorte met 2 x 3 Gloster Gladiator jachtvliegtuigen voorzien, maar door omstandigheden (de Gladiators vlogen vanaf Beauvechain, de Battles vanaf Aalter) vonden de jachtvliegtuigen de bommenwerpers niet. De ganse operatie werd een gigantisch fiasco, waarbij slechts minieme schade aan de bruggen werd veroorzaakt terwijl 6 van de 9 Fairey Battles neergeschoten werden. Slechts 2 van de 6 Gladiators keerden terug van hun missie. 5 bemanningsleden vonden hierbij de dood in hun Battle, tevens sneuvelden 2 piloten van de voor escorte voorziene Gloster Gladiators. Later die dag werd de brug van Briegden alsnog opgeblazen door het Belgische leger maar de bruggen van Veldwezelt en Vroenhoven bleven onverminderd in gebruik om Duitse troepen België binnen te rollen.
Op 12 mei 1940 werd de aanval op de bruggen van Veldwezelt en Vroenhoven nogmaals overgedaan door 5 Fairey Battles van No.12 Sqn RAF, als onderdeel van de British Expeditionary Force tijdelijk gestationeerd op het Franse vliegveld van Amifontaine. De voorziene 6e Battle was bij het begin van de missie niet kunnen opstijgen door technische problemen. Net als bij de Belgen de dag ervoor vonden de Britse Battles geen aansluiting met de voor luchtdekking voorziene jachtvliegtuigen, in dit geval 7 Britse Hawker Hurricanes. De brug van Veldwezelt werd bij het Britse bombardement licht beschadigd maar de brug van Vroenhoven doorstond de aanval zonder noemenswaardige schade. Slechts 2 van de 5 Britse Fairey Battles keerden terug naar hun Franse uitvalsbasis , 6 bemanningsleden verloren het leven. We merken op dat de Fairey Battles van de RAF 3 bemanningsleden aan boord hadden (piloot, navigator en boordschutter), in tegenstelling tot de Belgen die slechts met 2 vlogen (piloot en bommenrichter/boordschutter).

In Vroenhoven wordt deze droeve periode, die behalve militaire verliezen tevens heel wat burgerslachtoffers eiste, nog steeds jaarlijks herdacht. Behalve de gebruikelijke gelegenheidstoespraken en het neerleggen van bloemenkransen door vertegenwoordigers van de Belgische Luchtmacht, de Vielles Tiges de Belgique, de Royal Air Force en het gemeentebestuur van Riemst wordt het evenement eveneens steevast bijgewoond door een belangstellend publiek. Naar jaarlijkse gewoonte zijn er tevens doorvluchten voorzien van enkele vliegtuigen. Dit jaar werd het geheel opgeluisterd door een gesimuleerde aanval op de brug door 3 Siai-Marchetti SF-260’s van de Belgische Luchtmacht en een gelegenheidsformatie van 2 Belgische F-16A’s  met 4 Eurofighter Typhoons van het RAF No.12 Sqn.
Zie eveneens ons artikel over het RAF 12 Fox Squadron hier.
Bij deze wensen we alle betrokkenen te bedanken voor hun inzet bij de organisatie van dit jaarlijks bezinningsmoment rond een jammerlijke periode in onze vaderlandse geschiedenis.

(Tekst: Guido Van Roy - Foto’s: Jef Pets - Guido Van Roy)

Klik op onderstaande foto voor het beeldverslag.