LUchtvaart Nationaal Antwerpen Kempen

LUNAK
HET WAAROM VAN DE OVERVLOED AAN “WITTE” VLIEGTUIGEN

Spotters in binnen- en buitenland kunnen er niet omheen, steeds meer passagiers- en vrachtvliegtuigen vliegen rond in een vrijwel volledig witte schildering. Wat is er aan de hand ?

Door omstandigheden (faillissement, reorganisatie, standaardisatie, beëindiging van leasecontracten, …) komen airliners regelmatig op de tweedehands- of leasemarkt beschikbaar. Het spreekt voor zich dat een nieuwe gebruiker op zo’n tweedehands- of leasetoestel liefst zijn eigen kleuren/logo/maatschappijnaam wil zien, dus hoe “witter” dit toestel, hoe sneller de luchtvaartmaatschappij in kwestie haar eigen identiteit kan aanbrengen. Er blijven weliswaar uitzonderingen, waarbij de nieuwe operator zijn tweedehandsjes in een hybride kleurenschema laat rondvliegen. Denken we bijvoorbeeld maar aan de Air Belgium B747 OE-LFD die nog de basiskleuren draagt van Saudia of enkele A320’s en A321’s van Vueling in het basiskleurenschema van Level.
Toch is de vraag naar “witte” tweedehands toestellen groter geworden, vandaar het feit dat steeds vaker luchtvaartmaatschappijen hun “company identity” beperken tot het staartvlak en enkele titels op de verder nagenoeg volledig witte romp. Het maakt de schilderwerken bij het in dienst nemen van een nieuw toestel eenvoudiger, dus goedkoper. En minstens even belangrijk : van zodra het toestel de vloot van de luchtvaartmaatschappij verlaat is het verkoopsklaar maken aan de buitenkant beperkt tot het verwijderen van titels en logo’s. Het blijft een feit dat witte vliegtuigen op de tweedehandsmarkt merkelijk meer opbrengen dan kleurrijke toestellen die waarschijnlijk door de nieuwe gebruiker moeten herschilderd worden!

Gekleurde staartvlakken, logo’s, maatschappijnamen… allemaal goed en wel, maar waarom zien we dan heden ten dage, tot grote frustratie van de vliegtuigspotters, zoveel volledig witte vliegtuigen zonder enige verwijzing naar de operator? Hier duikt een tweede fenomeen op: vliegtuigen die voor relatief korte periodes geleased worden van firma’s wiens businessmodel hoofdzakelijk gestoeld is op het depanneren van luchtvaartmaatschappijen.
Een vliegtuig brengt slechts geld in het laatje als het (gevuld met passagiers  en/of vracht) vliegt, hetzelfde toestel op de grond is alleen maar een extra uitgavenpost. Luchtvaartmaatschappijen hebben dan ook zo goed als geen reservetoestellen die kunnen ingezet worden bij bijvoorbeeld een onverwacht technisch probleem bij één van de vliegtuigen in haar vloot. Daar komt nog bij dat veel luchtvaartmaatschappijen zich in de nasleep van de coronacrisis genoodzaakt zagen om drastisch te besparen door zowel personeel als vliegtuigen buiten dienst te stellen. Geleasede toestellen gingen vroegtijdig terug naar de leasingmaatschappijen, eigen toestellen werden op de tweedehandsmarkt aangeboden. Na de coronaperikelen leefde de luchtvaartsector op korte tijd veel sterker op dan verwacht en wereldwijd werden luchtvaartmaatschappijen geconfronteerd met een nijpend tekort aan eigen passagiers- en vrachtvliegtuigen.
Ondertussen waren er diverse firma’s, nieuw opgericht of reeds langer actief in de luchtvaartwereld, die van het overaanbod aan tweedehandsvliegtuigen handig gebruik maakten door perfect vliegwaardige passagiers- of vrachttoestellen op te kopen, anticiperend op een wereldwijd herstel in vliegactiviteiten. Zij boden deze toestellen met een leasingcontract aan aan elke luchtvaartmaatschappij die behoefte had aan extra vliegtuigen, hetzij op korte termijn om een toestel met technische problemen tijdelijk te vervangen, hetzij op middellange termijn om de plaats van een vliegtuig in onderhoud in te nemen, hetzij op lange termijn om een structureel tekort in vliegcapaciteit goed te maken. Dat deze “depannagemaatschappijen” hun vliegtuigen afleverden in een neutraal wit kleurenschema is niet echt verwonderlijk, zowat elke luchtvaartmaatschappij zal eerder geneigd zijn vluchten te verzorgen in een anoniem vliegtuig in plaats van te vliegen met een toestel waarvan de kleuren nog verwijzen naar de vorige gebruiker.
Waarom blijven de meeste van die witte toestellen dan maagdelijk wit terwijl het aanbrengen van op zijn minst de maatschappijnaam logisch zou zijn ? Het antwoord is ook hier weer heel eenvoudig : centjes. Het aanbrengen van een logo of maatschappijnaam, geverfd of door middel van stickers, kost tijd en geld. Maar vooral : bij het beëindigen van de meestal relatief korte leasingperiode moet het toestel weer in de toestand gebracht worden zoals bij levering : stickers,  stickerlijm en/of verf moeten verwijderd worden zonder sporen na te laten. Ook dat kost arbeidstijd en dus geld.

Spotters die in de jaren 1980 of 1990 een volledig wit passagiersvliegtuig konden fotograferen wisten dat ze “iets speciaals” voor de lens hadden gekregen (zie bv. de AirBaltic RJ70 of de Virgin Express MD11 op de fotopagina), tegenwoordig is dat jammer genoeg niet meer zo met de massaal gebruikte “witte producten”. Het ziet er inderdaad naar uit dat we nog een tijdje zullen moeten leven met de anonieme witte toestellen van maatschappijen als GetJet Airlines, HiFly, Avion Express, Smartlynx, Fly2Sky, Go2Sky, Xfly, … Het levert de spotters weliswaar regelmatig nieuwe registraties op, maar kleurrijke foto’s zitten er helaas niet meer in.

(Tekst & Foto’s : Guido Van Roy)

Klik op het beeld hierna voor de fotoreeks bij dit artikel.